Dat vraagt eigenlijk iedereen die met gebouwbeheer te maken krijgt. EPBD, kort voor Energy Performance of Buildings Directive, draait om de energieprestatie van gebouwen. Grote ventilatiesystemen, vooral in kantoorpanden, scholen of ziekenhuizen, verbruiken veel energie. Door deze keuringen blijf je voldoen aan wet- en regelgeving en zorg je dat luchtbehandelingskasten, ventilatiekanalen en klimaatsystemen efficiënt werken.
Bij een EPBD-keuring wordt gekeken naar onderdelen als filters, ventilatoren, kanalen en regeltechniek. De focus ligt op veiligheid, energiezuinigheid en het voorkomen van storingen. Zo bespaar je kosten, verklein je het risico op boetes en zorg je voor frisse, gezonde lucht binnenshuis. Daarnaast krijg je direct inzicht in de staat van onderhoud en kun je slim plannen.
Niet alleen ben je wettelijk verplicht om grotere ventilatiesystemen te laten keuren, het levert je ook waardevolle kennis op. Dankzij deze keuring kun je energielabels aantonen, krijg je praktische tips om je installatie te verbeteren en wordt je pand aantrekkelijker voor huurders of kopers. De EPBD-keuring is dus essentieel voor iedereen die serieus bezig is met een duurzaam en veilig gebouw.
Epbd-keuring bij ventilatiesystemen: Noodzakelijk voor veiligheid en energie-efficiëntie
De EPBD-keuring (Energy Performance of Buildings Directive) vormt een verplichte stap bij grotere ventilatiesystemen. Dit heeft alles te maken met strengere Europese regelgeving rondom energiezuinigheid en luchtkwaliteit in gebouwen, waarbij vooral kantoren, scholen, industriële panden, utiliteitsbouw en zorginstellingen in beeld komen. Door middel van deze keuring waarborg je niet alleen gezonde lucht, maar voldoe je aan wettelijke eisen én voorkom je kostbare boetes.
Wat houdt een EPBD-keuring voor ventilatiesystemen precies in?
De Europese richtlijn EPBD (Europese Richtlijn 2010/31/EU/Energy Performance of Buildings Directive) schrijft voor dat ventilatiesystemen met een nominaal vermogen vanaf 250 kW onderworpen moeten worden aan periodieke inspecties. Het gaat hierbij veelal om W-installaties (ventilatie- en luchtbehandelingssystemen) in grotere gebouwen. Landelijk wordt dit uitgevoerd volgens het Bouwbesluit, NEN 8080 en ISSO-publicaties. Er wordt gekeken naar energieprestatie, goed functioneren, onderhoudsstaat en of het systeem conform ontwerp werkt.
- EPBD-keuring verplicht: Vanaf een nominaal vermogen van 250 kW, gericht op energiereductie en gezondheid.
- Gebonden aan NEN, ISSO en Bouwbesluit: Inspecties volgens vastgestelde kwaliteits- en onderhoudsprotocollen.
- Europese en Nederlandse wetgeving: De verplichting komt uit zowel Europese als Nederlandse regelgeving.
- Voor alle type utiliteitsbouw: Kantoren, scholen, ziekenhuizen, fabrieken, overheidsgebouwen en sportfaciliteiten.
Waarom is de EPBD-keuring cruciaal voor grote ventilatiesystemen?
Het doel van de verplichte EPBD-inspectie is om te zorgen dat installaties optimaal werken, geen onnodige energie verspillen en de binnenluchtkwaliteit voldoen aan de actuele eisen. Professor Andy van den Dobbelsteen (TU Delft) onderstreept het feit dat slechte ventilatie de gezondheid van gebouwgebruikers negatief beïnvloedt, met verhoogde ziekteverzuim en lagere productiviteit tot gevolg. Genoeg reden om systemen goed in kaart te brengen – en wettelijk zelfs verplicht.
- Beoordelen van energieverbruik: Zijn de systemen efficiënt ingesteld en wordt er niet te veel energie verspild door lekverlies, slechte inregeling of slijtage?
- Checken op binnenluchtkwaliteit: Voldoet het systeem aan normen als ISO 16890 of NEN-EN 13779 voor luchtverversing en filterkwaliteit?
- Signaleren van storingen / defecten: Tijdige detectie van slijtage of foutieve afstellingen voorkomt onnodige uitval of dure reparaties.
- Wetgeving en veiligheid: Door periodiek te testen voorkom je hoge boetes of aansprakelijkheid bij gezondheidsklachten of ongelukken.
Hoe verloopt de EPBD-keuring: Stappen en proces
Het EPBD-inspectieproces is vastgelegd door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), ISSO en diverse normcomités. De onafhankelijke inspecteur van bijvoorbeeld een SCIOS-gecertificeerd bedrijf of specialist zoals Mirk Installaties, doorloopt altijd een vast stappenplan:
- Analyse van ontwerp en documenten: Controle van tekeningen, handleidingen, prestatiespecificaties en eerder uitgevoerde keuringen.
- Visuele inspectie op locatie: Beoordeling van luchtbehandelingskasten, ducting, sensoren, regelventielen, filters en ventilatoren.
- Technische metingen uitvoeren: Vaststellen van debieten, drukken, temperatuur en luchtkwaliteit volgens meetprotocollen (denk aan CO2 en fijnstofmetingen).
- Controle van instellingen en onderhoudsstaat: Check van instellingen (o.a. nachtreductie en draaiuren), onderhoudsstatus van filters en vernieuwing van onderdelen.
- Rapportage van bevindingen: Uitgebreide rapportage volgens ISSO-KIWA/NEN-normen met aanbevelingen voor optimalisatie of noodzakelijke verbeteringen.
Wat gebeurt er bij het niet uitvoeren van je EPBD-keuring?
Gemeenten, de Rijksoverheid en Omgevingsdiensten voeren actief controles uit. Bij overschrijding van de keuringstermijnen kun je rekenen op:
- Hoge boetes: Ondernemers kunnen bij overtreding een forse dwangsom krijgen; boetes lopen op tot duizenden euro’s per gebouw (zie RVO).
- Verzekeringsproblemen: Geen keuring betekent mogelijk geen dekking bij schade, brand of gezondheidsklachten door ondeugdelijke ventilatie.
- Aansprakelijkheid: Bij incidenten of gezondheidsgebreken ben jij als gebouweigenaar of -beheerder aansprakelijk.
- Slechte feedback van gebouwgebruikers: Slechte luchtkwaliteit wordt direct gemeld, met gevolgen voor imago en werkplezier.
Welke systemen vallen onder de EPBD-keuring?
De EPBD-keuringsplicht is van toepassing op alle mechanische ventilatiesystemen met een nominaal vermogen van minimaal 250 kW per gebouw (denk aan VRF-systemen, luchtbehandelingskasten, centrale afzuigsystemen, industriële ventilatoren). Bekende merken als Zehnder, Wolf, Systemair, Carrier, en Daikin zijn veelvoorkomend, evenals gebouwautomatisering met Priva-, Siemens- of Honeywell-regelingen.
- Luchtbehandelingskasten (LBK’s, HVAC-systemen): Centrale systemen die de luchtventilatie, filtering en conditionering voor grote gebouwen verzorgen.
- Industriële ventilatiesystemen: In fabrieken en productielocaties waar extra eisen gelden aan luchtzuivering en debiet.
- Centrale afzuigsystemen en warmteterugwin-units: Installaties met hoge energieprestaties waarop de keuring verplicht is.
- Pandbrede luchtbehandelingssystemen in ziekenhuizen, scholen, of kantoren: Door de omvang per definitie EPBD-plichtig.
Toekomst en ontwikkeling rond de EPBD-keuring
Met de verdere aanscherping van de EPBD (zoals de wijzigingen per januari 2023) neemt de focus op duurzame en slimme gebouwbeheersystemen (BMS) toe. Innovaties zoals Internet of Things (IoT)-sensoren, energiezuinige EC-motoren en advanced analytics software (gebouwautomatisering) krijgen nadruk – allemaal om het energieverbruik verder te minimaliseren. Toonaangevende instituten zoals TNO en ISSO werken continu aan doorontwikkeling van protocollen, waarbij data-driven onderhoud een steeds grotere rol speelt.
Zie je door alle normen en regels het bos niet meer en wil je zeker weten dat je aan alle verplichtingen voldoet? Vraag dan nu een gratis en vrijblijvende offerte EPBD-keuring ventilatiesystemen aan bij Mirk Installaties met advies op maat voor jouw gebouw en situatie. Zo ben je voorbereid op controles, voorkom je onverwachte sancties en investeer je in gezonde, duurzame gebouwen.
Meest gestelde vragen
1. Waarom is de EPBD-keuring verplicht bij grotere ventilatiesystemen?
De EPBD-keuring is verplicht bij grotere ventilatiesystemen om te voldoen aan de Europese richtlijn inzake de energieprestatie van gebouwen (EPBD). Energieadviseur Hans Peters, actief bij het RVO, legt uit dat deze keuring essentieel is om het energieverbruik te monitoren, en zo te zorgen voor een lager verbruik én een gezonder binnenklimaat. Dit verplichtende aspect heeft vooral te maken met milieuwetgeving en Europese klimaatdoelen waarin organisaties als de Europese Commissie en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) leidend zijn.
Systemen die groter zijn dan 250 m³/h vallen onder deze regelgeving, waarbij inspectieprotocollen zoals ISSO-publicatie 30 worden gevolgd. Door de keuring krijg je inzicht in onderhoud en energiebesparing, en ben je verzekerd van optimale ventilatieprestaties. Regelmatige EPBD-keuringen sluiten veel storingen uit en dragen bij aan een duurzaam gebouw. Zoek jij meer tips over airco’s en installaties? Bekijk dan onze praktische gids over airco installeren.
2. Welke technologieën en processen worden tijdens een EPBD-keuring gebruikt?
Tijdens een EPBD-keuring maken erkende inspecteurs gebruik van protocollen zoals ISSO 31 en geavanceerde meetapparatuur, zoals luchtdebietmeters en CO2-sensoren van merken als Testo of TSI. Installatie-expert Bart Jansen van Mirk Installaties gebruikt bovendien softwaretools als de ISSO Checklists-app om de luchtverversing, filterkwaliteit en algemene werking verantwoord te meten en vast te leggen.
Dit proces omvat niet alleen fysieke inspectie van de kanalen en ventilatie-units, maar ook de beoordeling van onderhoudslogboeken en het vaststellen van mogelijke energiebesparingen volgens het stroomschema uit het EPBD-protocol. Keuringen zorgen er zo voor dat je als gebouweigenaar voldoet aan wettelijke verplichtingen, voorkomt boetes en de levensduur van je installatie verlengt. Wil je weten hoe een goed onderhouden airco bijdraagt aan minder storingen? Ontdek onze unieke tips over airco onderhoud service.
3. Wat zijn de gevolgen van het niet uitvoeren van een verplichte EPBD-keuring bij ventilatiesystemen?
Voer je als gebouweigenaar geen verplichte EPBD-keuring uit, dan riskeer je handhaving door de Omgevingsdienst, boetes en zelfs het stilleggen van het ventilatiesysteem. Volgens EPBD-specialist Marijke van Dijk van Techniek Nederland loop je ook grote gezondheidsrisico’s zoals slechte luchtkwaliteit en verhoogde kans op schimmel, allergieën en zieke medewerkers of gebruikers van het pand.
Bovendien voldoe je daarmee niet aan de eisen uit het Bouwbesluit en de Europese richtlijn, waardoor het energielabel van je gebouw in gevaar kan komen. Dat kan serieuze gevolgen hebben voor je energiekeuring en waarde van je vastgoed. Wil je zeker weten dat jouw installatie altijd in topconditie is? Laat je adviseren door ons installatieteam van Mirk Installaties.
