Wil je weten wat de eisen voor BENG bij verwarmen zonder gas zijn? Je komt al snel in aanraking met strenge regels voor energieprestatie. Denk aan de energiebehoefte, het primair fossiel energiegebruik, en het aandeel hernieuwbare energie. BENG gaat verder dan alleen een goed geïsoleerde woning; ook de manier waarop je je huis verwarmt telt zwaar mee.
Verwarmen zonder gas, bijvoorbeeld met een warmtepomp of infraroodverwarming, vraagt om slimme keuzes. De BENG-normen stellen duidelijke eisen aan wat je woning per jaar maximaal mag gebruiken (kWh/m2), maar ook het aandeel schone energie moet flink omhoog. Zonnepanelen combineren met goede ventilatie en balansventilatie helpt je daarbij.
Bouw je een nieuw huis? Dan moet je voldoen aan drie BENG-indicatoren, zoals de maximale energievraag, het aandeel duurzame energie en het totale primair energiegebruik. Door slim te kiezen voor isolatie, kierdichting en lage temperatuurverwarming zorg je ervoor dat verwarmen zonder gas moeiteloos voldoet aan alle BENG-eisen. Zo zit je er straks comfortabel én toekomstbestendig bij!
Het verwarmen van gebouwen zonder aardgas is sinds de BENG-eisen (Bijna EnergieNeutrale Gebouwen) voor nieuwbouw de standaard. Je moet rekenen op een combinatie van technische eisen, verplichtingen voor energiezuinigheid en het slim inzetten van duurzame installaties. Zowel architecten als installateurs binnen de sector, waaronder kennisinstituten als ISSO en TNO, hebben deze eisen verder uitgewerkt, mede dankzij regelgeving van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Ze geven concrete richtlijnen en tools om aan de normen te voldoen.
Definitie van BENG en waarom verwarmen zonder gas de norm is
Vanaf 1 januari 2021 geldt BENG in Nederland voor nieuwbouwwoningen en utiliteitsgebouwen. De Europese richtlijn EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) ligt hieraan ten grondslag. BENG draait om drie indicatoren:
- BENG 1: Maximale energiebehoefte (kWh/m²/jaar): Gaat over de hoeveelheid energie die nodig is om het binnenklimaat comfortabel te houden, zoals verwarming en koeling.
- BENG 2: Primair fossiel energiegebruik (kWh/m²/jaar): Dit is de hoeveelheid fossiele energie die je gebouw gebruikt voor verwarming, warm water, ventilatie en koeling.
- BENG 3: Aandeel hernieuwbare energie (%): Hier draait het om het percentage energie uit duurzame bronnen, bijvoorbeeld via zonnepanelen of een warmtepomp.
Gasloos betekent in de praktijk het uitsluiten van aardgas als bron. Je gebruikt alternatieven als all-electric warmtepompen, warmtenetten en eventueel biomassaketels, maar alleen als deze voldoen aan de strengste milieucriteria.
Stappen voor het behalen van BENG-eisen zonder gas
Om een gebouw te verwarmen zonder gas en aan de BENG-eisen te voldoen, zijn er een paar belangrijke stappen. Dit zie je in praktijk bij projecten van onder andere de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO):
- Ontwerp slimme gebouwschil: Een goed geïsoleerde en kierdichte bouwschil vermindert de warmtevraag drastisch. Denk aan kwalitatieve isolatiematerialen en HR++ glas.
- Kies voor duurzame energie-opwekking: Zonnepanelen, zonneboilers of collectieve warmte van een warmtenet maken het verschil voor BENG 3.
- Installeer een efficiënt verwarmingssysteem: Veel gekozen opties zijn bodemwarmtepompen, lucht/water-warmtepompen of infraroodpanelen. Zij halen warmte uit de lucht, bodem of water en zetten deze om in bruikbare verwarming.
- Optimaliseer ventilatie en binnenklimaat: Balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) en slimme regelingen minimaliseren het energieverbruik.
- Monitor en rapporteer het energieverbruik: Met software als Uniec 3 of Vabi EPA-U bereken en toets je precies of jouw nieuwbouw aan alle indicatoren voldoet.
Welke technieken gebruik je om gasloos te verwarmen volgens BENG?
Bekende merken als NIBE en Vaillant leveren hoogwaardige warmtepompen. Daarnaast werken veel bouwprojecten samen met duurzame energiecoöperaties of leveranciers van PV-panelen zoals SolarEdge om het aandeel hernieuwbare energie te maximaliseren. Belangrijke technieken zijn:
- All-electric warmtepompen: Maken het mogelijk om volledig zonder aardgas te verwarmen. Ze zijn verkrijgbaar in hybride of volledig elektrische varianten.
- Warmtenetten: In stedelijke gebieden vind je stadsverwarming, een collectief systeem waarbij warmte centraal wordt opgewekt en via leidingen wordt verdeeld.
- Lage temperatuur verwarming (LTV): Vloerverwarming of convectoren werken optimaal samen met een warmtepomp.
- Zonneboilers en PV-panelen: Voorzie je gebouw deels of volledig van duurzame warmte en elektriciteit.
Energieprestatieberekening (EPG) en toetsing door experts
De EPG-berekening is verplicht en vormt het hart van de BENG-toetsing. Met tools als Uniec 3 reken je het hele energieverbruik door, rekening houdend met gegevens uit het Bouwbesluit en de NTA 8800-norm. EP-adviseurs vullen deze berekening in, zodat je zeker weet dat het ontwerp voldoet aan alle eisen.
- NTA 8800 norm: Dit is de officiële rekenmethode voor het energiegebruik van gebouwen in Nederland, gekoppeld aan de beleidsregels vanuit de EPBD.
- EP-adviseur: Gecertificeerd expert die met gespecialiseerde software controleert of je project aan de wettelijke eisen voldoet.
Voorbeelden uit de praktijk van BENG-compliant gasloos verwarmen
De wijk Hooghkamer in Voorhout is een voorbeeld waar meerdere nieuwbouwwoningen geheel zonder aardgas zijn gerealiseerd en uitsluitend worden verwarmd met bodemenergiesystemen en PV-panelen. Dit project toont aan dat door goed ontwerp en samenwerking tussen aannemers, installateurs als Mirk Installaties en gemeenten volledig duurzame oplossingen haalbaar zijn.
Veelgemaakte fouten en best practices bij BENG zonder gas
- Onvoldoende isolatie: Te weinig aandacht voor dichte bouwschil betekent hogere energievraag en mogelijk niet halen van BENG 1.
- Verkeerde dimensionering warmtepomp: Een systeem dat te groot of juist te klein is, werkt inefficiënt en kan zelfs extra energiekosten veroorzaken.
- Te weinig aandacht voor ventilatie: Slechte ventilatie leidt tot een slecht binnenmilieu en hogere energiekosten.
- Zonnepanelen verkeerd georiënteerd/geplaatst: Hierdoor haal je niet het beoogde rendement en mis je punten voor BENG 3.
Laat je begeleiden door een specialist in BENG en gasloos verwarmen
Wil je zeker weten dat jouw bouwproject voldoet aan alle eisen voor BENG bij verwarmen zonder gas? Mirk Installaties begeleidt je van ontwerp tot oplevering. Vraag vandaag nog een op maat gemaakte BENG-offerte aan voor jouw gasloze verwarmingsoplossing en ontdek welke techniek het beste bij jouw project past.
Meest gestelde vragen
1. Wat houdt de BENG-eis precies in als je zonder gas verwarmt?
BENG staat voor Bijna Energie Neutraal Gebouw en is sinds 1 januari 2021 verplicht bij nieuwbouw in Nederland, zo meldt RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Warm je zonder gas? Dan draait alles om een extreem lage energiebehoefte, optimaal gebruik van hernieuwbare energie zoals warmtepompen, zonnepanelen of een hybride airco-warmtepomp, en een zeer goede isolatie conform het bouwbesluit en de strengste EPBD (Energy Performance of Buildings Directive) eisen.
Deze eisen zijn vastgesteld door het ministerie van Binnenlandse Zaken en aangestuurd door NEN-standaarden zoals NEN 7120. Je woning of bedrijfspand moet aan drie BENG-indicatoren voldoen: de maximale energiebehoefte voor verwarmen, het aandeel hernieuwbare energie én het totale primaire fossiele energiegebruik. Meer weten of je airco aan de eisen voldoet? Bekijk onze airco-installatie op maat pagina voor energiezuinige oplossingen! Meer over airco-installatie op maat.
2. Welke technieken gebruik je om gasloos te verwarmen volgens BENG?
Voor BENG-compliant gasloos verwarmen combineren installateurs zoals Mirk Installaties vaak een mix van technologieën. Denk aan een lucht-water warmtepomp van bijvoorbeeld Daikin of Mitsubishi Electric, gekoppeld aan lage temperatuurverwarming (LTV) zoals vloerverwarming. Slimme balansventilatie of balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) en isolatie op passiefhuisniveau helpen om het energieverlies minimaal te houden.
Volgens Milieu Centraal, TU Delft en de BENG-publicaties is het zaak om bewust om te gaan met ventilatie, kierdichting en zonwering voor een optimaal binnenklimaat zonder onnodig energieverbruik. Voor kantoren, winkels of woningen kan een multisplit airco-warmtepomp ook voldoen aan BENG; die zorgt niet alleen voor koeling, maar efficiënt en duurzaam voor verwarming. Wil je de installatie laten regelen? Lees dan verder over onze specialistische installatie- en adviesdiensten.
3. Hoe controleer je of jouw airco of warmtepomp aan de BENG-eisen voldoet?
Check altijd het energielabel (minstens A++ of hoger) van je systeem en beoordeel de prestaties via de BENG-berekening die je installateur of adviseur maakt met geavanceerde EP-online rekentools. Een officiële deskundige, vaak opgenomen in het Centraal Register Techniek, gebruikt de BRL 9500-energieprestatieberekening om te bepalen of aan alle minimumeisen voldaan wordt, rekening houdend met lokale klimaatdata (KNMI), gebouwschil en verbruikspatronen.
Wees kritisch en vraag Mirk Installaties om een testrapport en de meetresultaten op basis van de NTA8800-methode. Zo weet je zeker dat je aan alle randvoorwaarden voldoet en onaangename verrassingen voorkomt. Overweeg je onderhoud of optimalisatie? Bekijk onze airco onderhoudsservice voor blijvend comfort en topresultaten.
