Dat vraag je je misschien af als je een warmtepomp, zonnepanelen of een hybride cv-ketel met subsidie laat installeren. Overheidssubsidies zoals de ISDE stimuleren duurzame installaties, maar stellen ook eisen aan het onderhoud. Als je niet voldoet aan die onderhoudsverplichtingen, kan dat gevolgen hebben voor de subsidievoorwaarden of zelfs voor de veiligheid van je installatie.
Je moet vaak periodiek onderhoud laten uitvoeren door een erkend installatiebedrijf. Denk aan het controleren van prestaties, het schoonmaken van onderdelen en het op tijd vervangen van filters. Zo blijft je systeem veilig en optimaal werken, en blijf je voldoen aan de eisen die horen bij je subsidie.
Onthoud dat elke subsidie zijn eigen regels heeft. Of je nu kiest voor een warmtepomp, zonneboiler of andere duurzame installaties, check altijd welke onderhoudsverplichtingen horen bij jouw subsidie. Zo bescherm je jouw investering, profiteer je langer van lagere energiekosten én voorkom je onverwachte problemen.
Wat betekent onderhoudsverplichting bij subsidiegebruik?
Als je subsidie ontvangt voor duurzame installaties, bijvoorbeeld voor een warmtepomp via ISDE of zonnepanelen met SDE++, ga je automatisch akkoord met een onderhoudsverplichting. Volgens de voorwaarden van het Rijksoverheid, RVO, en Europese richtlijnen (zoals het LIFE-programma) moet je aantonen dat het systeem veilig, efficiënt én in oorspronkelijke staat blijft functioneren. Dit betekent niet alleen eerste installatie, maar continu onderhoud gedurende de subsidietermijn. Controlerende instanties, waaronder gemeente en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), kunnen steekproefsgewijs controleren of je voldoet aan de gestelde eisen. Dat geldt binnen de kaders van de Algemene subsidieverordening, maar vaak stellen lokale regelingen nóg strengere eisen.
Waarom bestaat de onderhoudsverplichting bij subsidies?
Instellingen als de Europese Commissie, lokale overheden en milieuorganisaties zien toe op correct gebruik van publieke middelen. Subsidies zijn bedoeld om lange termijn CO2-reductie of energiebesparing te borgen. Zonder verplichting tot onderhoud ontstaat het risico dat installaties snel in verval raken, hun rendement verliezen of zelfs een gevaar vormen (denk aan legionellagevaar bij zonneboilers of brandrisico bij slecht onderhouden zonnepanelen). Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) benadrukt in subsidieregels dat iedere ontvanger deze zorgplicht heeft. Heel praktisch: de subsidieverstrekker wil zekerheid dat jouw investering bijdraagt aan de doelen uit onder andere het Klimaatakkoord van Parijs en nationale beleidsprogramma’s als het Energieakkoord.
Stappen en proces: Zo werkt onderhoudsverplichting in de praktijk
- Subsidieaanvraag indienen: Je start met het aanvragen van subsidie voor jouw duurzame installatie via RVO of lokale platforms.
- Onderhoudsprotocol overleggen: Vaak dien je direct aan te tonen welk onderhoudsplan je volgt, bijvoorbeeld volgens NEN-EN 13306 of de NTA 8800 voor warmtepompen.
- Controle en verantwoording: Een inspectie van InstallQ of SCIOS, of bewijsstukken als facturen van onderhoudsbeurten, moeten beschikbaar zijn.
- Periodiek onderhoud uitvoeren: Uit conform de fabrieksspecificatie of een door Kiwa, TNO of ISSO erkend onderhoudsprotocol.
- Meerjarige vastlegging: Zolang de subsidievoorwaarden gelden – vaak 5, 10 tot 15 jaar – moet je blijvend bewijs van onderhoud overleggen op verzoek.
Typen onderhoudsverplichtingen bij subsidieregelingen
Let op, verschillende subsidies kennen eigen eisen en procedures. De meest voorkomende typen onderhoudsverplichting zijn:
- Procesverplichting: Je bent verplicht onderhoud professioneel uit te laten voeren door een gecertificeerd installateur als Mirk Installaties en dit periodiek te laten registreren.
- Prestatieverplichting: Niet alleen uitvoering, maar ook het resultaat telt: de installatie moet blijvend voldoen aan minimale rendementseisen (bijvoorbeeld de seizoensprestatiecoëfficiënt voor warmtepompen of monitoring via SolarEdge bij zonnepanelen).
- Rapportageverplichting: Je moet jaarlijks (of per aanvraagperiode) aantonen dat onderhoud is uitgevoerd, zoals bij SDE++ en ISDE. Hier wordt vaak om logboeken, facturen en meetrapporten gevraagd.
- Herstellingsverplichting: Als het systeem niet naar behoren functioneert, moet je binnen een vastgestelde termijn herstel- of vervangingswerkzaamheden uitvoeren, anders loop je het risico op terugvordering van subsidie.
Enkele voorbeelden: Welke installaties vallen hieronder?
De meeste subsidieprogramma’s richten zich op verduurzaming en energietransitie. Producten en installaties die vaak onder een onderhoudsverplichting vallen, zijn:
- Warmtepompen (lucht-water, hybride of bodemgebonden): Jaarlijks of tweejaarlijks onderhoud vereist, conform ISSO-publicaties en installateurscertificatie (BRL 6000-21).
- Zonnepanelen-installaties: Minimaal eens per jaar inspectie op veiligheid, bekabeling en rendement. Monitoring via apps als SolarEdge of SMA Sunny Portal wordt vaak geëist.
- Zonneboiler-systemen: Controle op slijtage, lekkages en legionellarisico, vereist onderhoud bij gespecialiseerde bedrijven, zoals aangestuurd door Techniek Nederland.
- Isolatiemaatregelen met subsidie (spouw, dak of vloer): Verplichte na-inspectie op uitvoering volgens SKG-IKOB normen of gelijkwaardige certificaten.
Binnen welke kaders en locaties geldt de onderhoudsverplichting?
De onderhoudsverplichting bij subsidiegebruik is niet beperkt tot landelijk niveau. Veel provinciale of gemeentelijke subsidies, uitgevoerd onder toezicht van de Omgevingsdienst, hanteren gelijksoortige – en soms strengere – eisen. In Utrecht, Amsterdam en Rotterdam geldt bijvoorbeeld naast ISDE een aanvullende meld- of controleplicht vanuit lokale duurzame energieprogramma’s. Ook woningcorporaties (als Vestia of Woonstad) verplichten huurder of eigenaar vaak tot periodieke controle door een erkend installatiebedrijf. Internationale regels, vastgelegd in CEN-normen en Europese Energieprestatie Richtlijn (EPBD), werken door in Nederlandse wetgeving en het Bouwbesluit.
Wat gebeurt er bij het niet naleven van deze verplichting?
Wanneer je nalaat aan je onderhoudsplicht te voldoen, kan dat verregaande consequenties hebben. Het terugvorderen van uitgekeerde subsidiebedragen door RVO of de gemeente is geen uitzondering. Daarnaast kun je een boete riskeren op basis van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en loop je het risico op aansprakelijkheid bij schade of letsel. Oók verzekeraars zoals Interpolis of Centraal Beheer stellen regelmatig onderhoud als eis om dekking te krijgen bij schade door installaties.
Wil je zeker weten dat jouw subsidie niet in gevaar komt? Mirk Installaties zorgt voor deskundig onderhoud, volledige documentatie en begeleiding zodat je altijd voldoet aan de gestelde verplichtingen. Direct weten wat je voor jouw situatie nodig hebt? Vraag nu eenvoudig een gratis offerte rondom onderhoudsverplichting bij subsidiegebruik aan.
Verantwoord onderhoud: Kies voor zekerheid en rendement
Door tijdig onderhoud te laten uitvoeren door een gecertificeerd installateur zoals Mirk Installaties waarborg je niet alleen je subsidie, maar voorkom je functioneringsverlies en eventuele juridische problemen. Belangrijk is dat je het aanspreekpunt hebt voor alle eisen die worden gesteld vanuit verschillende regelingen, of het nu gaat om SDE++, ISDE, BENG, of lokale verduurzamingssubsidies. Zo draag je bij aan een duurzame toekomst én blijft jouw investering renderen.
Meest gestelde vragen
1. Welke onderhoudsverplichtingen gelden bij het ontvangen van subsidie voor je airco-installatie?
Als je gebruikmaakt van subsidies zoals de ISDE-regeling van het RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) voor duurzame installaties zoals airco’s of warmtepompen, is goed onderhoud verplicht. Je moet aantonen dat het systeem regelmatig wordt onderhouden volgens de voorschriften van de fabrikant en installateur, zoals Mirk Installaties je kan adviseren. Dit voorkomt rendementsverlies en technische problemen; zo houd je het toestel energiezuinig én verleng je de levensduur.
Een onderhoudscontract, vaak verplicht gesteld bij gemeentelijke en landelijke subsidies op apparaten als split airco’s, is slim om af te sluiten. Daarmee kun je bij controles van de gemeente of het RVO altijd aantonen dat je aan de voorwaarden voldoet. Wil je weten wat een onderhoudscontract kost? Lees dan meer over de opties bij Mirk Installaties.
2. Wat gebeurt er als je je niet aan de onderhoudsverplichtingen houdt bij subsidiegebruik?
Wanneer je geen of onvoldoende onderhoud pleegt aan je door subsidie aangeschaft klimaatsysteem, loop je het risico dat de subsidie wordt teruggevorderd door instanties zoals het RVO of jouw gemeente. In de praktijk controleren zij steekproefsgewijs of je airco jaarlijks wordt onderhouden door een erkend installatiebedrijf, bijvoorbeeld gecertificeerd volgens BRL 100, waardoor de veiligheid, de werking én de milieuprestaties zijn geborgd.
Los van de subsidievoorwaarden, voorkom je met regelmatig onderhoud onverwachte storingen en kosten. Denk aan een situatie waarin een te slecht onderhouden airco lekt of onveilig blijkt voor het milieu. Dat wil je niet. Benieuwd naar de kosten voor airco-onderhoud op jaarbasis? Bekijk dan meer informatie over jaarlijks onderhoud bij Mirk Installaties.
3. Wie bepaalt of mijn airco-installatie aan de onderhoudsverplichting voldoet na subsidie?
De controle op het naleven van onderhoudsverplichtingen bij subsidiegebruik ligt vaak bij de subsidieverstrekker, zoals het RVO of de betreffende gemeente. Zij kunnen, meestal op basis van de subsidievoorwaarden gepubliceerd door Rijkswaterstaat en via Europese regelgeving (EU Ecodesign-richtlijnen), extra bewijs van onderhoud en installatie opvragen. Zorg daarom altijd dat je facturen, onderhoudsrapporten en eventuele logboeken goed bewaart.
Dit administratieve werk lijkt misschien een bijzaak, maar is essentieel. Zeker als je gebruikmaakt van slimme, hybride systemen van topmerken als Daikin of Mitsubishi, die geavanceerde onderhoudsprotocollen kennen. Twijfel je of jouw administratie op orde is? Vraag Mirk Installaties om raad of check of jouw systeem in aanmerking kwam voor subsidie via de subsidiemodule.








