Dit is een vraag die je vaak tegenkomt als je kiest voor nieuwe klimaattechniek in je bedrijfspand of huis. Je hebt twee duidelijke opties: het flexibele VRF systeem (Variable Refrigerant Flow) en het traditionele HVAC systeem met bijvoorbeeld split units of centrale verwarming. Elk van deze keuzes heeft grote invloed op kosten, energieverbruik en controle over het binnenklimaat.
Denk bijvoorbeeld aan de flexibiliteit van een VRF systeem, waarmee je afzonderlijke ruimtes makkelijk op verschillende temperaturen kunt houden. Dit zorgt voor sfeer én energiezuinigheid. Een conventioneel systeem werkt juist op basis van een vaste indeling; soms goedkoper in aanschaf, maar vaak minder zuinig in gebruik als je verschillende ruimtes apart wilt regelen.
Welke optie past het beste bij jouw situatie? Let goed op zaken zoals installatiegemak, onderhoud, schaalbaarheid, het rendement en de investeringskosten. Door deze factoren af te wegen, maak je een weloverwogen keuze die past bij jouw wensen én je portemonnee. Zo krijg je het perfecte klimaatsysteem, afgestemd op je unieke situatie.
Definitie en geschiedenis van VRF- en conventionele systemen
Bij het kiezen tussen een VRF-systeem (Variable Refrigerant Flow) en een conventioneel HVAC-systeem speelt kennis van de techniek en de oorsprong van beide oplossingen een grote rol. VRF-systemen, ontwikkeld door Toshiba (Wikipedia) in de jaren 80, worden gezien als een innovatieve tak binnen de koeltechniek. Ze onderscheiden zich door hun flexibiliteit, energiezuinigheid en modulaire opbouw. Conventionele systemen, vaak gebaseerd op airconditioners met directe expansie of centrale luchtbehandelingsinstallaties, hebben een langere historie en zijn wereldwijd al decennia standaard voor klimaatbeheersing volgens American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers (ASHRAE, Wikidata).
Conventionele systemen maken meestal gebruik van één centrale unit die via kanalen lucht door een gebouw verspreidt. VRF-systemen gebruiken meerdere binnenunits die elk apart aangestuurd kunnen worden, terwijl ze worden gevoed door één of meerdere buitenunits. Het verschil tussen de twee is vandaag de dag relevanter dan ooit, gezien het toenemende belang van energiebeheer in grote gebouwen en kantoren.
Hoe werkt een VRF-systeem versus een conventioneel systeem?
Het fundamentele verschil in werking zit in het koelmiddelmanagement en de individuele controle.
- VRF-techniek: In een VRF-systeem wordt de hoeveelheid koelmiddel die naar iedere binnenunit stroomt, nauwkeurig geregeld. Dit gebeurt door elektronische expansieventielen en omvormer-techniek (inverter). Zo kunnen verschillende ruimtes onafhankelijk van elkaar gekoeld of verwarmd worden. Een topmerk voor deze systemen is Daikin (Google Knowledge Graph), die inzet op slimme sturing via cloudsystemen.
- Conventioneel systeem: Een conventioneel systeem (bijvoorbeeld een rooftop unit van Carrier) voorziet het hele gebouw van gekoelde of verwarmde lucht via een netwerk van kanalen. In deze aanpak is er meestal geen individuele temperatuurregeling per ruimte mogelijk, tenzij er extra voorzieningen worden getroffen.
Deze technische verschillen worden steeds belangrijker naarmate eisen rondom comfort, duurzaamheid (zoals energielabels en BREEAM-certificering) en kostenbeheersing strenger worden (bron: RVO.nl).
Stappenplan: Hoe maak je een keuze tussen VRF en conventioneel?
Als gebouweigenaar, installateur of facilitymanager kun je niet zomaar een beslissing nemen. Er zijn verschillende criteria waarop je beide systemen vergelijkt. Volg deze stappen:
- Analyseer de gebouwstructuur: Kijk naar het aantal ruimten, verdiepingen en de bezettingsgraad. Complexe gebouwen met veel ruimtes profiteren vaak van de flexibiliteit van VRF.
- Bepaal het energieverbruik: VRF-systemen staan bekend om hun hoge rendement, vooral als de bezetting per zone varieert.
- Bereken het investerings- en onderhoudsbudget: De aanschafkosten van VRF zijn doorgaans hoger, maar het onderhoud is vaak lager.
- Inventariseer de regelbehoefte: Wil je in iedere ruimte een eigen klimaatregeling? VRF biedt uitgebreide mogelijkheden voor zoneregeling.
- Check de uitbreidbaarheid en toekomstbestendigheid: Wil je later makkelijk uitbreiden? VRF-modules zijn eenvoudiger aan te passen of uit te breiden dan conventionele kanalen.
Proces: Van behoefteanalyse tot installatie van HVAC-systemen
Het selectieproces van een nieuw klimaatsysteem begint altijd met een gedetailleerde behoefteanalyse. Stel vragen zoals: worden er wisselende temperaturen gewenst per ruimte, of is een uniform klimaat over het hele gebouw voldoende?
- Beoordeling gebouwgebruik: Kantoren, hotels en ziekenhuizen hebben specifieke eisen qua klimaatregeling en flexibiliteit. VRF-systemen komen het meest tot hun recht in complex gebruikte panden.
- Milieutechnische factoren: Vanuit wetenschappelijke literatuur en rapporten van het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) blijkt dat VRF-systemen beter scoren op het gebied van energieprestaties (SCOP en SEER), mede door inverter-technologie.
- Integratie met warmtepompen: VRF biedt hybride oplossingen, zoals een combinatie met een lucht/water-warmtepomp van Mitsubishi Electric, voor all-electric gebouwen volgens het klimaatakkoord van Parijs.
Installateurs als Mirk Installaties adviseren om bij nieuwbouw of grote renovaties voor VRF te kiezen als comfort en flexibiliteit centraal staan. Voor eenvoudige toepassingen of beperkte budgetten blijft een conventioneel systeem een verstandige keuze.
Voor- en nadelen van VRF- en conventionele systemen
Bij het afwegen van de opties draait het om prestatie, comfortresultaten, investeringsvolume en duurzaamheid.
- Energie-efficiëntie: VRF-systemen behalen een hoger rendement dankzij traploze regeling en lage gelijktijdigheidsfactoren.
- Installatiecomplexiteit: Conventionele systemen zijn eenvoudiger en vergen minder specialistische kennis.
- Zonering en comfort: Met VRF regel je elk vertrek apart. Bij conventionele installaties is extra techniek nodig voor individuele zones.
- Duurzaamheid: VRF sluit beter aan bij circulaire en all-electric ambities en is compatibel met smart building-platforms zoals KNX of BACnet.
- Kosten: De aanschaf van VRF is hoger (bron: Kennisbank ISSO), maar de operationele kosten zijn lager door efficiënter energiegebruik.
Belangrijke merken, tools en technologie bij selectie van klimaatsystemen
In de praktijk zijn Daikin, Mitsubishi Electric, LG en Samsung marktleiders in VRF. Voor conventionele oplossingen domineren merken als Carrier, Trane en Lennox. Ontwerp- en calculatiesoftware zoals Revit MEP, AutoCAD MEP of de berekeningsmodule van ISSO zijn cruciaal om een goed functionerend klimaatsysteem te bepalen. Data over gebouwprestaties komen steeds vaker uit Building Management Systemen (BMS) gekoppeld aan slimme sensoren (IoT).
Conclusie: Wat is de beste keuze in jouw situatie?
De toekomst van klimaatbeheersing beweegt richting intelligente, flexibele en duurzame oplossingen. De keuze tussen een VRF- en conventioneel systeem hangt af van jouw gebouwtype, het gewenste comfortniveau, futureproofing en beschikbare budget. Werken en leven worden een stuk prettiger met de juiste keuze voor jouw situatie. Wil je direct weten wat in jouw gebouw loont? Vraag vrijblijvend een offerte op maat voor jouw klimaatsysteem aan bij Mirk Installaties. Expertise, topmerken en heldere antwoorden – dat is de kracht van een slimme installatiepartner!
Meest gestelde vragen
1. Wat is het grootste verschil tussen een VRF-systeem en een conventioneel aircosysteem?
Het grootste verschil zit in flexibiliteit en schaalbaarheid. Een VRF-systeem (Variable Refrigerant Flow), bekend van merken als Daikin of Mitsubishi Electric, regelt voor elke ruimte individueel het koel- of verwarmingsniveau via geavanceerde compressortechnologie. Hiermee kun je zowel kleine als zeer grote gebouwen effectief en energiezuinig conditioneren.
Bij een conventioneel systeem—denk aan split-units of multisplit-systemen—heb je minder regelflexibiliteit en zijn vaak meerdere buitenunits nodig. Vooral voor kleine woningen of enkelvoudige ruimtes werkt dit prima, maar bij complexe gebouwen mis je het comfort en de energiebesparing die VRF met zich meebrengt. Zo kies je de juiste technologie voor jouw pand.
2. Wanneer kies je voor een VRF-installatie en wanneer voor een traditioneel systeem?
Een VRF-installatie is ideaal als je meerdere ruimtes onafhankelijk wilt koelen of verwarmen en je maximale energie-efficiëntie zoekt. Denk aan kantoren, hotels en zorginstellingen waar klimaatbeheersing op kamerniveau essentieel is. De slimme regelelektronica en modulaire opzet zijn bijzonder populair bij projectontwikkelaars en bij grootschalige renovaties (bron: Wikipedia & Knowledge Graph).
Kies je voor een conventioneel systeem – bijvoorbeeld een single split-unit – als je slechts één of enkele ruimtes comfortabel wilt houden tegen een lagere investering. Het prijsverschil en de eenvoud spreken veel huiseigenaren aan. Bekijk onze tips voor airco-installeren als je twijfelt over jouw keuze.
3. Is een VRF-systeem altijd energiezuiniger dan een conventioneel aircosysteem?
VRF-systemen staan bekend om hun hoge Seasonal Energy Efficiency Ratio (SEER) dankzij variabele toerentalcompressoren van fabrikanten als Panasonic, LG en Samsung. Dit betekent dat je alleen verbruikt wat je op dat moment nodig hebt. Bij grotere panden en variërende bezetting optimaliseert een VRF continu het verbruik met slimme sensoren.
Toch zijn moderne conventionele systemen met invertertechniek ook zuinig, zeker bij eenvoudige toepassingen en lagere vermogensbehoefte. Laat je daarom altijd goed adviseren: soms levert een conventioneel systeem voor een kleinere woning een prima rendement. Vraag vrijblijvend een airco-installatie-offerte aan bij Mirk Installaties voor een energieadvies op maat.
